Izvor: FAKTI

Upozorenje profesora vojno-pomorskog koledža SAD Majkla Vlahosa u časopisu The National Interest

– Američki generalitet danas je u stalnim razmišljanjima o D-21 ili Dong Feng-21, dvostepenoj kineskoj balističkoj raketi srednjeg dometa na čvrsto gorivo koju ona obilato štancuje, a te rakete su bukvalno u stanju da prepolove moćne američke brodove.
– Apokaliptička pretnja prekookeanskim raketama velike preciznosti toliko je realna da će, američka armija i obaveštajne službe zaista morati da unište čitavu komandu Narodno-oslobodilačke armije Kine, obaveštajne i komunikacione službe kao i sve kineske kompjutere;
– Teška geopolitička situacija na međunarodnoj areni svakog dana podgreva veliki sukob Istoka i Zapada.

Profesor Vojno-pomorskog koledža SAD, Majkl Vlahos, uveren je da je rat između Sjedinjenih Država i Kine – koja se nezadrživo razvija u ekonomskom i političkom smislu – gotovo neizbežan.

U časopisu The National Interest objavljen je njegov analitički tekst pod nazivom „Istorijsko predskazanje: zastrašujuća mogućnost rata između SAD i Kine”, u kojem Vlahos prvo pravi istorijsko-političko poređenje: on smatra da je savremeno stanje odnosa SAD-Kina slično situaciji iz 1861. godine kada su se zbog diplomatske epizode sa otmicom britanskih ambasadora na brodu „Trent“ za vreme građanskog rata u SAD, Sjedinjene Države i Ujedinjeno kraljevstvo našli na granici ratnog sukoba.

Brod armije Saveza USS „San Jacinto“, pod komandom kapetana Čarlsa Vilksa, presreo je 8 novembra 1861. godine britanski poštanski brod RMS „Trent“. Dvojica diplomata Konfederacije DŽejms Mejson i DŽon Slidel zarobljeni su jer su u svojstvu ambasadora pošli u Veliku Britaniju (koja je tada isporučivala najnovije oružje konfederalnim snagama) i Francusku da izdejstvuju diplomatsko priznanje Konfederalnih Sjedinjenih Država Amerike u Evropi. Za vreme trajanja krize, te diplomate su držane kao ratni zarobljenici u luci Fort Voren u Bostonu, dok je britanska vlada zahtevala od SAD izvinjenje i hitno oslobađanje zarobljenih. Američka vlada je Britance doživljavala kao ozbiljnu vojnu pretnju. Zemlje su se našle na ivici objave rata.

Deset je razloga zašto se 1861. godina, bez obzira što su snage sa obe strane Atlantika bile spremne za objavu rata, nije dogodio. Profesor Vlahos smatra da te činjenice na zanimljiv način prepliću sa razlozima koji mogu da budu realan razlog za sukob na relaciji Amerika-Kina danas.

1. Propaganda rata u medijima. Savremena ratna retorika nikako se ne može porediti sa medijskom situacijom u XIX veku. Za razliku od potpunog odsustva kolektivnih očekivanja rata u Britaniji 1861. godine, savremeni stav zapadnih medija javnosti ne daje bilo kakav izbor – rat je naslikan u svim njegovim bojama, a njegov najjači simbol, nesumnjivo su Nacionalna oslobodilačka armija Kine i njena mornarica.

2. Ograničenost resursa. Kao što je Velika Britanija u XIX veku bila oslabljena Krimskim ratom i neredima u indijskim kolonijama, SAD i njihova privreda i vojni resursi danas bukvalno, nakon vojne kampanje u Avganistanu i Iraku, zapomažu „dosta“ i opominju „više nikada!” Iako su viktorijanci samo sporadično odgovarali na vojno-pomorske pretnje, današnje razmere odbrambenih kampanja američkog vojnog establišmenta, moraju biti sasvim upadljivi biznis-planovi.

3. Ekonomski planovi, prema mišljenju profesora Vlahosa, koji Britaniji 1861. godine nisu dali da započne rat (ima se u vidu mogućnost da Britanija ostane bez izvoza pamuka koji je bio velika stavka u budžetu kraljevstva) razvoj američke privrede i sveopšta globalizacija danas, „nisu kočnica” za početak vojnog sukoba.

4. Glavni neprijatelj. Britanci nisu imali potrebu da u XIX veku koriste svu silu…. Ali, Amerikanci su raspadom SSSR izgubili svoj san – da odolevaju najopasnijem neprijatelju svoje nacije i sveta, u koje su periodično spadali i nemački militaristi, i nacisti i komunisti. Od `50-tih godina ni Japanci, ni islamski ekstremisti, ni „ruski medvedi” nisu opravdali američka očekivanja za pravi veliki rat širokih razmera. Zato Kina potpuno odgovara svim kriterijumima „glavnog monstruma”, a u SAD se prikazuju krvave kineske serije o zarobljenim japanskim vojnicima, koje samo raspaljuju vatru već pomenute vojne propagandističke doktrine.

5. Glavno oružje. Ako je američka Ratna mornarica 1861. godine imala legendarni „Monitor”, prvi oklopnjak, potpuno izrađen od kovanog gvožđa debljine 11 palaca odraslog čoveka, onda se danas američki generalitet nalazi u stalnim razmišljanjima o D-21, ili Dong Feng-21, dvostepenoj kineskoj balističkoj raketi srednjeg dometa na čvrsto gorivo koje ona obilato štancuje i koje su bukvalno u stanju da prepolove moćne američke brodove. Apokaliptička pretnja prekookeanskim raketama velike preciznosti toliko je realna da će američka armija i obaveštajne službe zaista morati da unište čitavu komandu Narodno-oslobodilačke armije Kine, obaveštajne i komunikacione službe kao i sve kineske kompjutere.

6. SAD danas, kao viktorijanska Engleska nekad, ulažu ogromna sredstva u velike ratne brodove čija osetljivost raste sa razvojem tehnologija. Vlahos je po ovom pitanju skeptičan, ali kaže da će SAD u slučaju mogućeg rata sa Kinom biti u dobitnoj kombinaciji. Kina, koja je trenutno u vojno-pomorskoj inferiornosti, naglo i brzo jača vojnu silu, dok su američke mogućnosti da se takmiče proporcionalno manje. Međutim, ovde se ponovo uključuje američka propagandna i medijska mašina – u javnosti se stvara osećaj da Kinezi višestruko prevazilaze američku moć u vojno-pomorskom potencijalu, tako da ljudi u Americi počinju da podržavaju dejstva vlasti u povećavanju svojih vojnih snaga.

7. Amerika, oslabljena u građanskom ratom u XIX veku, pravi geopolitičku pauzu i prestaje da se takmiči sa Velikom Britanijom i postaje za Britaniju pogodna oblast za najrazličitije investicije. Britanci i dalje imaju svoje geopolitičke interese – oni i dalje imaju Kanadu, Bermude, Kubu, Meksiko i sl. A Kina, sa svojim pomorskim ambicijama i agresivnom vojnom politikom, i SAD koje optužuju Kineze za krađu vojnih tajni i koje razvijaju vojne tehnologije sa neverovatnom brzinom, same doprinose eskalaciji oružanog sukoba koji bi navodno bio povoljan.

8. Posle Građanskog rata u SAD, Velika Britanija se u Evropi „povukla” u stranu, u Evropi u kojoj je započinjao rusko-turski sukob, besneo francusko-pruski rat i počinjao Risorđimento (Ujedinjenje Italije – nacionalno-oslobodilački pokret italijanskog naroda u XIX veku). Danas se SAD takođe „odriču” svoje 30 godina duge dominacije na Bliskom Istoku i okreću prema novom „glavnom” neprijatelju.

9. Ogromna Kanada bila je jarbol prestiža Britanske imperije sve do Drugog svetskog rata. Uspešna odbrana loše utvrđenih granica, čak i Kvebeka, bila je avetinjska nada za Britance 1861. godine – zato je glavni zadatak tada bio da se smanje rizici za kanadske provincije. Dok su danas azijske zemlje – pravi razjareni tigrovi – u svakom momentu spremne za borbu, realni rizik za SAD danas nije mogućnost da se od njih ne odbrane, već uvlačenje Amerike u njihove geopolitičke sukobe.

10. Da je Velika Britanija 1861. godine izvršila invaziju, to bi za predsednika Linkolna značilo prekid svih puteva objedinjavanja koje je toliko strpljivo gradio. Tada je šef Stejt departmenta upozoravao da bi britanska intervencija dovela do svetskog rata „između američke i evropske grane britanske nacije”. U kontekstu večitog rata Istoka i Zapada, potpunog kraha civilizacije, humanizma i svetskog poretka – današnji sukob Amerikanaca i Kineza bio bi većih razmera i mnogo opasniji.

Kao Britanija, i SAD su 1861. godine brzo shvatile da bi hipotetički rat u uslovima tadašnje krize brzo doveo do potpunog uzajamnog uništenja, ali je današnjoj eliti Amerike i Kine potreban ovakav sukob, svakoj iz svojih razloga.

Rat je, po nimalo utešnim zaključcima profesora Vlahosa, samo pitanje vremena, jer „danas postoji baš veliki broj ljudi i u SAD i u Kini koji zastupaju i oličavaju ideje – realnog rata”.

Preveo: Goran Šimpraga