Izvor: Camo.ch, RTS

Apelaciono veće Haškog tribunala oslobodilo hrvatske generale Antu Gotovinu i Mladena Markača krivice za zločine počinjene nad srpskim stanovništvom iz Kninske krajine u leto 1995. godine.

Predsednik Tribunala, Teodor Meron je saopštio da Apelaciono veće smatra da Gotovina i Markač nisu učestvovali u zajedničkom zločinačkom poduhvatu tokom operacija u Obrovcu, Kninu, Gračacu i Benkovcu, kao i da artiljerijski napadi na te gradove za cilj nisu imali proterivanje civilnog stanovništva.

Meron je naložio da hrvatski generali odmah budu pušteni na slobodu. Prvostepenom presudom, Gotovina je bio osuđen na 24 godine zatvora, dok je Markač bio osuđen na 18 godina zatvora.

Govoreći o delu presude za proterivanje srpskog stanovništva, Meron je rekao da veće smatra da se odlazak civila istovremeno sa zakonitim artiljerijskim napadim ne može okarakterisati kao deportacija, dodajući da Apelaciono veće smatra da na suđenju nije dokazano da je granatiranje bilo protivzakonito.

—————————–

Američke civilne i vojne obaveštajne službe, CIA i DIA, bile su prisutne na ovim prostorima i sarađivale su sa predstavnicima HV-a i posebno sa generalom Gotovinom, još od 1993. godine kada je komandovao operacijom Maselenica, izjavio je u razgovoru za “Jutarnji list” Krešimir Ćosić, bivši zamenik ministra obrane RH.

Što, kao dugogodišnji zamenik ministra odbrane i kao osoba koja je bila svedok mnogih važnih sastanaka sa predstavnicima američke vojne administracije pre i posle Oluje, možete reći o saradnji s američkim obaveštajnim službama?

Saradnju između američkih i hrvatskih obavešatajnih službi treba posmatrati u kontekstu tadašnje krize na prostorima bivše Jugoslavije. Ona ne samo da je bila u zajedničkom hrvatsko-američkom interesu, nego je pre svega bila usmerena na sprečavanje daljnje eskalacije sukoba koji su krajem 1993. i početkom 1994. godine, neposredno pre potpisivanja Washingtonskog sporazuma, dostigli maksimum.

U takvim okolnostima bilo je sasvim razumljivo i logično da se SAD nastojao kroz svoje obaveštajne službe tačnije i pouzdanije upoznati s stvarnim događanjima na terenu, kako u političkom tako i u vojnom pogledu. Dakle, ništa neobično, američke civilne i vojne obaveštajne službe, odnosno CIA i DIA, bile su prisutne na ovim prostorima te su sarađivale sa predstavnicima HV-a i posebno sa generalom Gotovinom, još od 1993. godine kada je komandovao Hrvatskom vojskom u operaciji Maslenica. Među ostalim, i kroz tu saradnju SAD se potpuno uključivao u rešavanje krize na tzv. Low Profile način, tj. sa što manje transparentnosti i što više uspešnosti, uz istovremeno minimalne političke i vojne rizike.

CIA pomagala Gotovini u Oluji

Tokom akcije Oluja general Ante Gotovina informacije o grupisanju srpskih snaga dobijao je od CIA-e, objavio je američki magazin Newsweek. Prema pisanju lista, tužilaštvu u Haagu biće teško dokazati krivicu Gotovine, a dokumenti američke tajne službe ključni su za njegovu odbranu. Što je CIA znala? “Što je CIA znala” naslov je opsežnog teksta u američkom listu Newsweeku u kojem novinar Roy Gutman analizira odgovornost generala Gotovine za koje ga tereti Haški sud.

Gutman pozivajući se na verodostojne američke izvore, zaključuje kako su američke tajne službe s hrvatskim razmenjivale podatke u akciji Oluja, a preko svojih špijunskih letilica pratile su tok akcije te događanja nakon operacije.

Gutman tvrdi da su snimci slane u vojnu bazu na Jadranu gde su analizirani i potom prosledivane u Pentagon. Prema izjavama ljudi iz vrha hrvatskih obaveštajnih zajednica kopije su bile slane i u štab hrvatskog generala koji je komandovao operacijom Oluja, dodaje američki novinar.

“Tajne su misije nadgledanja nastavljene još mesecima, dugo nakon što su hrvatske snage proterale Srbe u susednu BiH”, piše Gutman. “One su takođe, prema tvrdnjama hrvatskih sagovornika, bile presudne za uspeh operacije Oluja.

Američke informacije presudne za uspeh Oluje

U članku autor navodi i izjavu advokata Luke Misetića koji tvrdi da će upravo američki obaveštajni podaci biti presudni za obranu generala Gotovine. Misetić je istakao kako niko iz CIA-e nije uočio bilo kakav problem oko ratnih zločina.

Gutman podseća i na izjavu tadašnjeg američkog ambasadora Petera Galbraitha da je srpsko stanovništvo izbeglo pre dolaska HV-a što potkopava navode iz optužnice da je “kumulativni učinak” operacije HV-a vodio prema “masovnom iseljavanju” Srba.

Navodi i izjavu Ivana Zvonimira Čička koji je rekao da “ne može naći niti jedan dokument ili činjenicu koja ukazuje da je Gotovina čovjek koji je naredio zločine”.

Takođe prenosi i ocenu srbijanske aktivistkinje za ljudska prava Sonje Biserko koja je intervjuisala stotine izbeglica iz tzv. Krajine i koja za zločine tereti “paravojne snage, policiju i civile”.